Emilia Jaroszewska

(1981 - 2022)

Społeczność akademicka Wydziału Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu poniosła kolejną w ostatnich latach bolesną stratę. Dnia 27 czerwca 2022 r. zmarła dr Emilia Jaroszewska, adiunkt badawczo-dydaktyczny w Zakładzie Geografii Ekonomicznej (wcześniej: Zakładzie Polityki Regionalnej i Integracji Europejskiej). Odeszła przedwcześnie, przegrywając wielomiesięczną, wyczerpującą walkę z chorobą nowotworową.

Dr Jaroszewska (z domu Grzywińska) urodziła się 15 lipca 1981 r. w Sztumie. Tam ukończyła szkołę podstawową i liceum ogólnokształcące. W roku 2000 rozpoczęła studia na kierunku gospodarka przestrzenna na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, które ukończyła w 2006 r. Napisała pracę magisterską pt. Lokalizacja obiektów biurowych w Poznaniu po 1990 roku, której promotorem był prof. dr hab. Tadeusz Stryjakiewicz. W tym samym roku została stypendystką Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej i w ramach projektu Miejsca pracy w sektorze kultury odbyła staż zagraniczny w Centrum Vapriiki w Tampere w Finlandii. Zdobyła także dodatkowe wykształcenie na dwuletnich studiach podyplomowych na kierunku Urbanistyka i Gospodarka Przestrzenna na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, które ukończyła w 2007 r. przedstawiając pracę dyplomową pt. Rewaloryzacja i przestrzenna integracja terenów o walorach turystycznych w rejonie doliny Warty w Poznaniu, której promotorem był prof. dr hab. inż. Jan Chmielewski.

Swoją pracę zawodową na UAM rozpoczęła w roku 2007, początkowo na stanowisku pracownika inżynieryjno-technicznego, a następnie specjalisty w Zakładzie Polityki Regionalnej i Integracji Europejskiej Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM. W 2009 r. rozpoczęła studia doktoranckie na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM pod kierunkiem prof. Tadeusza Stryjakiewicza, łącząc obowiązki pracownika inżynieryjno-technicznego z pracą naukową. W 2011 r. przebywała na stypendium naukowym w Instytucie Planowania Przestrzennego na Uniwersytecie Technicznym w Dortmundzie. W lutym 2018 r. uzyskała stopień naukowy doktora nauk o Ziemi w zakresie geografii po obronie pracy doktorskiej pt. Kurczenie się (shrinkage) starych miast poprzemysłowych i przeciwdziałanie jego negatywnym skutkom, której promotorem był prof. Tadeusz Stryjakiewicz. Praca ta, opublikowana w formie monografii przez Krajowy Instytut Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, została wyróżniona w konkursie im. Ewy Kaltenberg-Kwiatkowskiej na najlepszą monografię z zakresu socjologii miasta i studiów miejskich, organizowanym przez Polskie Towarzystwo Socjologiczne. W roku 2018 w drodze konkursu dr Emilia Jaroszewska została zatrudniona na stanowisku adiunkta w Zakładzie Polityki Regionalnej i Integracji Europejskiej ówczesnego Instytutu, a obecnie Wydziału Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM.

Zainteresowania naukowe dr Jaroszewskiej obejmowały problematykę związaną z procesem kurczenia się miast, rewitalizacją miast poprzemysłowych, demograficznym rozwojem miast oraz nowymi czynnikami lokalizacji działalności gospodarczej. Zainteresowania te łączyły się z Jej udziałem w pracach dwóch międzynarodowych zespołów badawczych. Pierwszy, w ramach Akcji COST (Europejskiego Programu Współpracy w Dziedzinie Badań Naukowo-Technicznych), realizował w latach 2009-2013 projekt o akronimie CIRES pt. Propagowanie wiedzy na temat strategii regeneracji w kurczących się miastach Europy. Drugi zespół realizował w okresie 2018-2022 projekt o akronimie Re-City pt. Ożywianie kurczących się miast – innowacyjne ścieżki rozwoju i perspektywy poprawy jakości życia w kurczących się miastach w Europie, finansowany ze środków programu Unii Europejskiej Horyzont 2020. Emilia publikowała swoje prace w kraju i zagranicą, wygłaszała też referaty na licznych konferencjach międzynarodowych, w tym na Uniwersytecie Sorbona w Paryżu, Uniwersytecie w Amsterdamie, Politechnice w Bari, podczas Kongresów Międzynarodowej Unii Geograficznej, a także - na zaproszenie organizatorów - w charakterze eksperta w Senacie RP. Jej osiągnięcia w pracy naukowej zyskały uznanie członków sieci badawczej The Shrinking Cities International Reserach Network, z którą przez wiele lat współpracowała. Krótko przed śmiercią dotarł do Niej egzemplarz wieloautorskiej książki pt. Postsocialist Shrinking Cities, będącej efektem tej współpracy, a opublikowanej przez prestiżowe wydawnictwo Routledge. Emilia współtworzyła w niej jeden z rozdziałów poświęconych Polsce i miastu Wałbrzychowi, który był ważnym obiektem Jej badań naukowych. Realizację dalszych planów badawczych uniemożliwiła szybko postępująca choroba.

Dr Jaroszewska umiejętnie łączyła działalność naukową z aktywnością dydaktyczną. Prowadziła zajęcia z rysunku technicznego i planistycznego oraz geografii ludności i osadnictwa, które były wysoko oceniane przez studentów. Była też bardzo aktywna na polu organizacyjnym. Bezpośrednio wspierała prace kierownika Zakładu. Zawsze jednak była również otwarta na pomoc i wykonywanie prac na rzecz Instytutu, a potem Wydziału. Dowodem na to był jej udział w organizacji aż 7 konferencji naukowych przygotowywanych przez naszą jednostkę. Jej zaangażowanie i pracowitość pozwalały zawsze w pełni na nią liczyć. Była osobą bardzo życzliwą, serdeczną i otwartą na współpracę z koleżankami i kolegami. Za swą pracę była wielokrotnie nagradzana przez Rektora UAM.

Pogrzeb Emilii odbył się dnia 6 lipca 2022 r. na Cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu. Na miejsce wiecznego spoczynku – obok najbliższej rodziny – odprowadzało Ją liczne grono współpracowników i przyjaciół. W wygłoszonych przemówieniach podkreślano wyjątkowość Jej osobowości, wrażliwość na piękno, skromność i bezkonfliktowość. Dlatego, choć opuściła nas zdecydowanie przedwcześnie, pozostanie na zawsze w naszej wdzięcznej pamięci.

Paweł Churski, Tadeusz Stryjakiewicz

Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej

Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Publikacje i działalność konferencyjna dr Emilii Jaroszewskiej