O wydziale

Przyjęta w 2018 r. przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego klasyfikacja dziedzin i dyscyplin nauki jako odrębną dyscyplinę naukową uwzględniła geografię społeczno-ekonomiczną i gospodarkę przestrzenną (za klasyfikacją OECD). Uzyskanie formalnej samodzielności przez dyscyplinę, w okresie zmian systemowych w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce, a także zmian struktury Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, doprowadziło do powołania z dniem 1 października 2019 r. Wydziału Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej jako jednostki organizacyjnej w strukturze Szkoły Nauk Społecznych.

Pomimo formalnej „młodości” dyscypliny, towarzyszy ona naszemu Uniwersytetowi od samego początku. Już od 1919 r. w strukturze uczelni funkcjonował Instytut Geograficzny (na Wydziale Filozoficznym), zaś od 1924 r. seminarium geografii gospodarczej (na Wydziale Prawno-Ekonomicznym). Ta swoista dwuobszarowość geografii, wyrażająca się w łączeniu zagadnień przyrodniczych ze społecznymi, zawsze była zauważalna w strukturze Uniwersytetu Poznańskiego, a później Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, będąc jednym z sukcesorów jednostek geograficznych utworzonych w pierwszych latach funkcjonowania UAM, bezpośrednio kontynuuje tradycję, powołanego w 1981 r. z inicjatywy prof. Zbyszka Chojnickiego – Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej. Wydzielenie tej jednostki było ukoronowaniem wieloletniego rozwoju tzw. poznańskiej szkoły geografii ekonomicznej, powszechnie kojarzonej z tworzeniem modeli konceptualnych oraz wykorzystaniem metod ilościowych w geografii społeczno-ekonomicznej.

Obecnie Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej jest jednym z największych ośrodków badań miejskich i regionalnych w Europie Środkowo-Wschodniej, na którym prowadzone są badania obejmujące niemalże całe spectrum problematyki badawczej geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej. Poza kontynuacją wcześniejszych kierunków badań,  na Wydziale prowadzone są badania nad zagadnieniami uznawanymi za kluczowe nie tylko obecnie, ale wręcz za determinujące jakość życia ludzkiego w przyszłości. Należą do nich m.in. badania nad świadczeniami ekosystemów, mobilnością mieszkańców metropolii, zmieniającą się rolą obszarów wiejskich, wyzwaniami zintegrowanego planowania strategicznego i przestrzennego, nierównościami społeczno- i ekonomiczno-przestrzennymi, czy też szeroko pojętą partycypacją społeczną w procesach planistycznych. Wiele z tych tematów realizowanych jest w formie projektów badawczych Horizon 2020, Narodowego Centrum Nauki, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju  oraz innych.

Miarą pozycji naukowej Wydziału w kraju są sukcesy jego pracowników. Obecnie pracownicy Wydziału Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej wchodzą w skład m.in. Rady Doskonałości Naukowej, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów oraz komitetów Polskiej Akademii Nauk (Komitet Nauk Geograficznych oraz Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju). Są również regularnie zapraszani do różnych gremiów eksperckich na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym. Pracownicy oraz doktoranci Wydziału wielokrotnie w ostatnich latach byli laureatami ogólnopolskich nagród oraz konkursów stypendialnych, w tym  m.in. Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Prezesa Rady Ministrów, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministra Inwestycji i Rozwoju.

Działalność naukowa Wydziału przekłada się na jego aktywną obecność na forum międzynarodowym. Pracownicy Wydziału Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej wchodzą m.in. w skład rad i zespołów Międzynarodowej Unii Geograficznej (IGU), Europejskiego Stowarzyszenia Szkół Planistycznych (AESOP – Association of European Schools of Planning), Regional Studies Association (RSA), European Regional Science Association  (ERSA), Sieci Instytutów Badań Przestrzennych i Planowania w Europie Środkowej i Wschodniej (spa-ce.net), Ecosytem Services Partnership (ESP).

Równie ważną jak działalność naukowa, jest działalność i oferta dydaktyczna. Wydział prowadzi studia na dwóch kierunkach. Pierwszym, utworzonym w Polsce z inicjatywy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i Politechniki Wrocławskiej, a funkcjonującym od 1991 roku,  jest gospodarka przestrzenna. W ramach studiów licencjackich i inżynierskich I stopnia, a także magisterskich (3-semestralnych oraz 4-semestralnych) II stopnia w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym kształci się blisko 700 studentów.

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w związku z prowadzeniem kierunku studiów gospodarka przestrzenna na Wydziale Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej (wcześniej jako Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych), od 2012 r. jest członkiem Unii Uczelni na Rzecz Rozwoju Kierunków Studiów w Zakresie Gospodarowania Przestrzenią.  Należy do niej łącznie 20 polskich uczelni, a nasz Uniwersytet znajduje się wśród ośrodków, które współtworzą ją od momentu jej powołania. W 2020 roku siedziba Biura Unii została przeniesiona na Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM.

Drugim kierunkiem, nowatorskim i jedynym obecnie w Polsce, funkcjonującym od 2018 roku, jest zintegrowane planowanie rozwoju. Kierunek ten, uruchomiony w ramach pozyskanych grantów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, jest obecnie miejscem kształcenia dla ponad 60 studentów. Bardzo ważnym elementem działalności dydaktycznej Wydziału jest prowadzony wspólnie z Wydziałem Nauk Geograficznych i Geologicznych kierunek geografia, w tym specjalności geografia społeczno-ekonomiczna (na studiach magisterskich) oraz geoanaliza społeczno-ekonomiczna (na studiach licencjackich).

Studenci Wydziału realizują swoje pasje badawcze w Akademickim Kole Naukowym Gospodarki Przestrzennej oraz Kole Geografów im. Stanisława Pawłowskiego.

Tematy badawcze realizowane w WGSEiGP:

1. Zmiany struktur społeczno-gospodarczych w Polsce i Europie w warunkach globalizacji i integracji międzynarodowej
2. Miasta, metropolie i obszary metropolitalne w Polsce i Europie – struktura przestrzenna, funkcje, restrukturyzacja, zarządzanie i rewitalizacja
3. Współczesne uwarunkowania, mechanizmy i tendencje rozwoju miast i regionów
4. Zachowania przestrzenne człowieka w środowisku miejskim
5. Analiza fraktalna złożonych przestrzennych systemów dynamicznych
6. Struktura czasowo-przestrzenna wybranych gatunków roślin uprawnych w Polsce
7. Czynniki rozprzestrzeniania się procesów rozwojowych w kształtowaniu poziomu spójności regionów mniej rozwiniętych
8. Rozwój  i planowanie rozwoju społeczno-gospodarczego i zagospodarowania przestrzennego w różnych skalach przestrzennych: aspekty teoretyczne, metodologiczne, empiryczne i praktyczne
9. Zróżnicowanie przestrzenne rolnictwa i obszarów wiejskich w wymiarze lokalnym, regionalnym i europejskim
10. Przestrzenna organizacja gospodarki oraz jej uwarunkowania instytucjonalne, ekonomiczne i społeczne
11. Modelowanie społeczno-ekonomicznych procesów przestrzennych w różnych skalach
12. Korzyści dla człowieka z różnego rodzaju ekosystemów
13. Bioróżnorodność i oceny oddziaływania na środowisko w planowaniu przestrzennym
14. Znaczenie zielonej infrastruktury dla jakości życia w miastach
15. Siły sprawcze, modelowanie i konsekwencje społeczno-ekologiczne zmian krajobrazu

Pracownicy naukowi i studenci uczestniczą również w programie międzynarodowej wymiany ERASMUS+.

WGSEiGP włącza się w realizację trzeciej misji UAM

Społeczna odpowiedzialność nauki jest aktualnie jednym z mocniej akcentowanych obszarów funkcjonowania uczelni nie tylko na poziomie kraju, ale i w świecie. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu traktuje ten obszar aktywności uczelni, jako jeden z ważniejszych celów po prowadzeniu badań i kształceniu, stąd często nazywany jest tzw. trzecią misją uczelni. Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej aktywnie bierze udział w tym zakresie prowadząc odpowiedzialne badania i programy kształcenia wychodzące naprzeciw współczesnym wyzwaniom i oczekiwaniom różnych interesariuszy, wpływając na różne aspekty życia miasta, regionu i jego mieszkańców.