Services provided by main types of ecosystems in Poland – An Applied Approach

Podstawowe informacje o projekcie

Konkurs: Projekt predefiniowany w Programie Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu w ramach III edycji Funduszy Norweskich i Europejskiego Obszaru Gospodarczego

Cele projektu: Celem projektu jest rozwój wiedzy na temat usług ekosystemowych w Polsce oraz zwiększenie potencjału naukowego, pozwalającego na efektywniejsze uwzględnienie usług ekosystemowych w zarządzaniu środowiskiem. W rezultacie, projekt przyczyni się do wypełnienia zaleceń Strategii Bioróżnorodności Unii Europejskiej dotyczących rozpoznania i oceny stanu ekosystemów i ich usług oraz promowania włączenia wartości tych usług do procesów zarządzania środowiskiem.

Kierownik projektu: prof. UAM dr hab. Małgorzata Stępniewska
Koordynator naukowy projektu: prof. dr hab. Andrzej Mizgajski


Główne wyniki przewidziane projektem obejmą:

  • Przeniesienie do warunków polskich wiedzy aplikacyjnej z istniejących badań nad usługami ekosystemowymi, w tym ze studiów przypadków oraz raportów i materiałów powstałych z inicjatywy Grupy Roboczej Komisji Europejskiej ds. Rozpoznania i Oceny Ekosystemów i ich Usług.
  • Opracowanie operacyjnych wskaźników dla oceny usług dostarczanych przez ekosystemy w Polsce.
  • Opracowanie przewodnika dla decydentów i praktyków, wspierającego włączanie usług ekosystemowych do zarządzania środowiskiem.
  • Rozwój umiejętności i potencjału ekspertów.
  • Zwiększenie świadomości przedstawicieli administracji w zakresie społeczno-politycznego znaczenia rozpoznania i oceny usług ekosystemowych.

Partner projektu: Norwegian Institute for Nature Research (NINA)


W projekcie, obok Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, będą uczestniczyć wiodące polskie instytucje naukowe, które opracują metody dla oceny usług głównych typów ekosystemów w kraju. Do ekosystemów tych należą tereny rolnicze, lasy, tereny zurbanizowane, wody śródlądowe oraz ekosystemy morskie.
Dodatkowo przewidziano badania dla terenów zdegradowanych oraz usług ekosystemowych na poziomie krajobrazu.

Efektem projektu będzie między innymi opracowanie map pokazujących przestrzenny rozkład usług ekosystemowych w kraju; studiów przypadków na poziomie regionalnym i lokalnym; a także podręcznika dotyczącego stosowania usług ekosystemowych w praktyce zarządzania środowiskiem.

Tak przygotowane narzędzia i opracowania będą mogli wykorzystywać zarówno pracownicy administracji, jak i eksperci zajmujący się w imieniu inwestorów oceną oddziaływania na środowisko planowanych inwestycji.


Grupę docelową projektu stanowią:

  1. Naukowcy – z celem rozwoju i operacjonalizacji wiedzy na temat usług ekosystemowych w Polsce, pozwalających na efektywniejsze uwzględnienie usług ekosystemowych w zarządzaniu środowiskiem.
  2. Przedstawiciele administracji na poziomie krajowym, regionalnym, lokalnym oraz eksperci-praktycy – z celem zwiększenia świadomości uczestników zarządzania środowiskiem w zakresie społeczno-politycznego znaczenia rozpoznania i oceny usług ekosystemowych.
  3. Zainteresowane grupy społeczne, w tym aktywiści – z celem poszerzenia świadomości korzyści uzyskiwanych dzięki właściwemu zarządzaniu stanem ekosystemów.

Wydarzenia

Inauguracja projektu

10 grudnia 2020 roku odbyła się konferencja inauguracyjna, na której zaprezentowano założenia projektu, a także dyskutowano na ich temat z przedstawicielami wiodących polskich jednostek badawczych, zajmujących się badaniami poszczególnych typów ekosystemów występujących w Polsce i kategorii wartości usług ekosystemowych:

  • Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN,
  • Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach,
  • Instytutu Badawczego Leśnictwa w Białowieży,
  • Europejskiego Regionalnego Centrum Ekohydrologii PAN,
  • Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie,
  • Instytutu Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu,
  • Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego,
  • Warszawskiego Ośrodka Ekonomii Ekologicznej Uniwersytetu Warszawskiego.

Na inauguracji obecni byli także przedstawiciele Norwegian Institute for Nature Research (NINA) partnera projektu ze strony Państw-Darczyńców, którzy przedstawili norweskie doświadczenia powiązane z tematyką projektu.

Podpisanie umowy o finansowanie projektu

3 grudnia 2020 roku została podpisana umowa o finansowanie projektu przez Prorektora UAM, prof. Przemysława Wojtaszka w siedzibie Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu