Communities in AMUR
Select a community to browse its collections.
Recent Submissions
Gaz ziemny w Polsce: konsumpcja i zaopatrzenie. Polityka gospodarcza - ekonomia - bezpieczeństwo. Raport analityczny
(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2023) Kwiatkiewicz, Piotr
Postępująca dekarbonizacja przyczyniła się do dynamicznego wzrostu popytu na gaz ziemny. Postrzegany jako wygodny i łatwy w użyciu, zyskał masowe uznanie w grupie odbiorców utożsamianych z gospodarstwami domowymi. Te same zalety przekonały do niego grono niewielkich zinstytucjonalizowanych konsumentów. Zyskały też uznanie wśród podmiotów gospodarczych. Niższe niż w przypadku spalania innych kopalin emisje zanieczyszczeń oraz ditlenku węgla stanowiły o jego przewadze jako nośnika wykorzystywanego przez przemysł. Ograniczone wymagania infrastrukturalne w stosunku do węgla w postaci braku wielkopowierzchniowych terenów magazynowych, ramp kolejowych, hałd odpadowych etc., czyniły zeń surowiec doskonale nadający się do zasilania mocy wytwórczych w elektroenergetyce. Elementy te składające się na mniejszą niż w innych przypadkach inwazyjność dla środowiska naturalnego uczyniły zeń paliwo okresu przejściowego transformacji energetycznej. Nośnik niezwykle wydajny, a jednocześnie łatwiej akceptowalny dla otoczenia przyrodniczego człowieka. Przybierające na sile zainteresowanie nim nie szło jednak w parze z jego
podażą. W praktyce nigdy nie było ono w pełni dostosowane do potrzeb. Deficyt surowca odczuwalny był przez wszystkie dekady po 1989 roku, kiedy przemiany polityczne trwale zmieniły oblicze kraju. Narastał wraz z dokonującymi się przeobrażeniami gospodarczymi. Niedobór gazu ziemnego stawał się coraz bardziej odczuwalny wraz z postępem procesu dekarbonizacji oraz wzrostem zamożności społeczeństwa. Jego brak stał się wyraźnym hamulcem rozwoju każdego sektora gospodarki narodowej. Rolnictwu doskwierała konieczność importu, a co za tym idzie i wyższych cen nawozów sztucznych, ograniczenia w zakresie przetwórstwa i chłodnictwa etc. Przemysł budowlany napotkał na brak możliwości realizacji planowanych inwestycji w segmencie mieszkaniowym, a elektroenergetyka borykała się z wysokimi kosztami emisji. Przykłady te można mnożyć bez końca. Dotykały one także handlu i usług. Wojna na Ukrainie pogłębiła deficyt gazowy. Zestawiając Polskę z innymi państwami i poziomem ich konsumpcji, deficyt ten szacować można na około 30% rzeczywistych potrzeb kraju. Brak perspektyw na zmianę tego stanu rzeczy w dającej się przewidzieć przyszłości. Biorąc pod uwagę stan zasobów naturalnych w świecie i możliwości poszczególnych państw producenckich jedyną możliwością jest zacieśnienie współpracy handlowej i import z Federacji Rosyjskiej. Obecne relacje bilateralne oraz sytuacja międzynarodowa nie tworzą przesłanek, by prognozować krótkoterminowo nagły zwrot w stosunkach obustronnych. Oznacza to pogłębiające się braki zaopatrzenia rynku w gaz ziemny. Stopniowo wraz z narastaniem niedoborów traci rację bytu traktowanie go jako paliwa okresu transformacji energetycznej. Nie tylko odczuwalny jest jego brak, lecz daleko niepewne jest zabezpieczenie jego dostaw w przyszłości. Zawarte umowy i kontrakty długoterminowe dotyczące sprawozdania go w postaci skroplonej zawarte zostały z firmami zajmującymi się budową i obsługą terminali LNG, które nie dysponują dostępem do złóż. Balitc Pipe będący de facto jedynym źródłem importu gazu w postaci naturalnej będzie funkcjonował najdłużej do połowy następnej dekady. Istnieje jednakże znaczące ryzyko wcześniejszego zamknięcia rurociągu, co wiąże się z głosami sprzeciwu w Norwegii wobec dalszego wydobycia surowców węglowodorowych w obliczu zachodzących zmian klimatycznych. Okoliczności mogących stanowić realne zagrożenia dla i tak już niedostatecznego poziomu zaopatrzenie polskiego rynku w gaz ziemny jest znakomicie więcej. Nałożywszy na to stale spadające rodzime wydobycie przyszłość gazu ziemnego jako istotnego elementu krajowego miksu energetycznego pozostaje daleko niepewna. Doskonałe perspektywy produkcji biogazu w Polsce czy też korzystne dla rozbudowy infrastruktury importowej uwarunkowania geologistyczne pozwalające na sprowadzanie surowca z kierunku wschodniego niczego nie zmieniają, gdyż nie znajdują akceptacji politycznej i niewiele wskazuje, by szybko ją mogły zyskać. Szczególnie w ostatnim z wspomnianych kontekstów rokowania nie sprzyjają procesowi równoważenia rynku i zaspokojeniu rzeczywistych jego potrzeb. Oznacza to trwały spadek poziomu gazu ziemnego w strukturze zużycia paliw w Polsce i stopniową marginalizację jego roli w szeroko pojętej polskiej energetyce.
The Role of Greenery in Stress Reduction among City Residents during the COVID-19 Pandemic
(MDPI, 2023-05-16) Mierzejewska, Lidia; Sikorska-Podyma, Kamila; Szejnfeld, Marta; Wdowicka, Magdalena; Modrzewski, Bogusz; Lechowska, Ewa
Cities, as places of social interactions and human relationships, face new challenges, problems, and threats, which are sources of stress for residents. An additional cause of stress in recent years has been the COVID-19 pandemic; it was urban dwellers who were most exposed to the virus and most affected by it. Chronic stress has led to the serious erosion of physical health and psychophysical well-being among urban dwellers, and so there is a need to seek new solutions in terms of building the resilience of cities and their residents to stress. This study aims to verify the hypothesis that greenery reduced the level of stress among urban dwellers during the pandemic. The verification of this hypothesis was achieved based on a literature analysis and the results of geo-questionnaire studies conducted involving 651 residents of Poznan—among the largest of Polish cities, where the share of green areas in the spatial structure is more than 30%. According to the analysis, the interviewees experienced above-average stress levels that went up during the pandemic, and the source was not so much the virus but the restrictions imposed. Green areas and outdoor activities helped in reducing this stress (being surrounded by and looking at greenery, garden work, or plant cultivation). Residents perceive a post-pandemic city as one that is more green, in which priority is given to unmanaged green areas. It has also been pointed out that a response to the reported need for urban re-construction towards stress resilience may be a biophilic city.
Przewłaszczenie na zabezpieczenie w prawie polskim a fiducie- sûreté w prawie francuskim
(2024) Głowacki, Włodzimierz; Gutowski, Maciej. Promotor
Przedmiotem pracy jest kompleksowa charakterystyka przewłaszczenia na zabezpieczenie, przedstawienie jego złożonej natury, jako czynności łączącej elementy rzeczowe i obligacyjne. Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie prezentowana jest jako źródło zabezpieczenia odmiennego od tradycyjnych zabezpieczeń opartych na rzeczy cudzej, które wymaga autonomicznej regulacji uwzględniającej specyficzne elementy obligacyjne, które determinują jej fiducjarny, a tym samym powierniczy charakter.
Punktem odniesienia dla powyższych rozważań jest francuska fiducie-sûreté unormowana w Code civil jako odrębny rodzaj zabezpieczenia rzeczowego opartego na transferze własności, zaliczanego do czynności fiducjarnych.
Praca zawiera część historyczną poświęconą rzymskiej fiduciae cum creditore contracta, uznawanej za pierwowzór przewłaszczenia na zabezpieczenie oraz fiducie-sûreté.
Część pracy poświęcona fiducie-sûreté przedstawia jej charakterystykę jurydyczną, skutki rzeczowe i obligacyjne oraz charakterystykę własności i majątku fiducjarnego, pokazuje zalety zabezpieczeń fiducjarnych z perspektywy procedur kolektywnych.
W części poświęconej przewłaszczeniu na zabezpieczenie zawarte są rozważania terminologiczne, prezentacja modelu empirycznego umowy, jej charakterystyka podmiotowa i przedmiotowa oraz klasyfikacja. Szczegółowo przedstawione zostały skutki rzeczowe i obligacyjne umowy wraz z próbą odtworzenia elementów fiducjarnych, które chronią interesy przewłaszczającego.
W podsumowaniu przedstawione zostały wnioski de lege lata, które uzasadniają konieczność unormowania jednolitego modelu umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie oraz propozycja kodeksowej regulacji przewłaszczenia na zabezpieczenie jako umowy nazwanej.
The subject of the thesis is a comprehensive characterisation of the transfer of ownership title as collateral, presenting its complex nature as an activity that unites in rem and obligatory features. The transfer of ownership title as collateral contract is presented as a source of collateral different from the traditional types of collateral based on a third party’s object and therefore requires a separate regulation, in which specific obligations, which determine the fiduciary nature of this type of collateral – are taken into consideration. The point of reference for the above considerations is the French fiducie-sûreté, which is regulated in the Code civil as a separate type of tangible collateral based on the transfer of the ownership title, also classified as a superior category of fiduciary activity.
The thesis contains a historical part on the Roman fiduciae cum creditore contracta, which is considered to be the prototype of the transfer of ownership title as collateral and also of the fiduta-sûreté. The fiducie-sûreté part of the thesis presents a juridical analysis of fiducie-sûreté, its in rem and obligatory effects, as well as the characteristics of fiduciary property and fiduciary assets. It also shows the advantages of fiduciary collateral from the perspective of collective proceedings. The part on the transfer of ownership title as collateral includes terminological deliberations, the presentation of the empirical model of the contract, its subject and object characteristics and its classification. The in rem and obligatory effects of the contract are presented in detail, as is the attempt to reconstruct the fiduciary constituent features that protect the interests of the transferor.
Finally, de lege lata conclusions are presented which justify the need to unify the model of the transfer of ownership title as a collateral contract and a proposal is advanced for a regulation in the structure of the Civil Code itself, including the regulation of the transfer of ownership title as collateral as a nominate contract.
Rachunki sekwentowe dla trzech teorii niefregowskich
(2024) Tomczyk, Agata; Leszczyńska-Jasion, Dorota. Promotor; Chlebowski, Szymon. Promotor pomocniczy
Celem pracy jest przedstawienie trzech rachunków sekwentów dla trzech rozszerzeń aksjomatycznych Rachunku Zdaniowego z Identycznością (SCI). Formalizacje teorii WB, WT i WH w rachunkach sekwentowych opierają się na włączeniu dodatkowych reguł dla identyczności. Powstałe rachunki sekwentów to, kolejno, G3WB (gdzie sekwenty są dodatkowo etykietowane), G3WT i G3WH; w dwóch pierwszych dodana reguła jest formalizacją definicji logiki z wykorzystaniem operacji konsekwencji, natomiast w przypadku ostatniego wymienionego systemu, dodana reguła powstała z aksjomatu logiki WH. W powstałych systemach dowodowych problemem jest eliminacja reguł strukturalnych. W przypadku systemów powstałych przez dodanie reguł prawostronnych, tj. w G3WB i G3WT reguła cięcia może być wyeliminowana, ale wiąże się to z dodaniem do zbioru reguł reguły osłabiania; w przypadku G3WH mamy do czynienia z tą samą sytuacją, jako że rachunek ten jest rozszerzeniem G3WT. Analiza rachunków sekwentów uzupełniona jest o dostosowanie semantyki algebraicznej i wykazanie względem niej pełności i trafności trzech wspomnianych rachunków. Każdy rachunek oparty jest na innej semantyce algebraicznej, kolejno, algebrach Boole’a, topologicznych algebrach Boole’a i algebrach Henlego. W pracy wskazane są różnice w opisie semantycznym powstałych systemów sekwentowych, będące konsekwencją wykorzystania trzech wspomnianych algebr.
The aim of the work is to present three sequent calculi for three axiomatic extensions of non-Fregean logic called Sentential Calculus with Identity (SCI). Theories WB, WT and WH are formalised as sequent calculi through the addition of different identity-dedicated rules, thus obtaining, respectively, G3WB (in this case the sequents are additionally labelled to control the application of rules), G3WT and G3WH. In the case of G3WB and G3WT the added rules refer to the definitions of theories through consequence operation, whereas for WH, the added rule is a formalization of an axiom. In the resulted proof systems the main problems are concerned with the admissibility of structural rules. Due to the addition of right-sided rules in G3WB and G3WT the cut rule can be eliminated provided the weakening rule is included in the set of rules; the same goes for G3WH since it is built upon G3WT. The mentioned analysis was accompanied by adapting algebraic semantics to sequents along with providing proofs for completeness and soundness with regard to these semantics, that is, respectively, Boole algebra, topological Boolean algebra and Henle algebra. The work indicates the differences within the semantic description of the resulted sequent calculi, which are stemming from the utilisation of the three mentioned algebraic systems.
Magnesium-catalyzed stereoselective transformations – A survey through recent achievements
(Elsevier, 2022) Czombik, Anna M.; Gajewy, Jadwiga; Czapik, Agnieszka; Kwit, Marcin
Magnesium (Mg) constitutes one of the most abundant metal elements in the Earth’s crust. The spectacular career of magnesium in organic chemistry has been initiated at the beginning of XX century and has still been lasting
today. The discovery of organomagnesium compounds by Philippe A. Barbier and Victor Grignard is commonly recognized as one of the milestones in development of (organic) chemistry. The subsequent applications of Grignard reagents as relatively easy generated synthons in enantioselective reactions have opened new possibilities for acquiring enantiomerically enriched compounds. On the other hand, asymmetric reactions in which magnesium plays a role of catalyst can be considered still limited, especially when their number is compared to the number of contributions aimed at transition metal-catalyzed or organocatalyzed stereoselective trans formations. However, taking into account the current trends of replacing expensive metals with their cheaper counterparts and making catalysis more environmentally (and user) friendly, the development of new and modification of known methods, which employ Earth-abundant metals, is very advisable. In this study we intend to emphasize the role of magnesium in organic chemistry, mainly in catalytic asymmetric synthesis. Among the already reported catalytic procedures, we have discussed the most recent examples, however, we also mentioned some, the groundbreaking previous ones. An exception for the pericyclic reactions has been made, as these re actions constitute the first examples of the use of magnesium catalysis in asymmetric synthesis. An attention has been drawn to some structural aspects, associated with either experimentally-determined geometry of the cat alytic species or the calculated transition state(s) for a given asymmetric transformation.
Regulacja poczucia własnej wartości w narcystycznej patologii osobowości
(2024) Dolczewski, Michał; Soroko, Emilia. Promotor
Celem było opracowanie modelu procesu regulacji poczucia własnej wartości u osób z narcystyczną patologią osobowości, zweryfikowanie hipotez o różnicach między osobami z narcystyczną patologią osobowości i osób bez tej patologii w zakresie charakterystyk zaproponowanego modelu (przetwarzania doświadczenia emocjonalnego oraz funkcjonowania obronnego), poczucia własnej wartości jako cechy oraz charakterystyki temperamentu, a także opisanie przebiegu tego procesu w poszczególnych przypadkach różniących się patologią narcystyczną. Badania prowadzone były w podejściu mieszanym (ilościowe i jakościowe). Na podstawie zebranych danych ilościowych przeprowadzono analizę statystyczną w zakresie różnic międzygrupowych. W części jakościowej przeprowadzono wielokrotne studium indywidualnych przypadków wykorzystując dane zebrane z różnych źródeł (kwestionariusze oraz ilościowe i jakościowe analizy narracji). Wyniki badań ilościowych są częściowo spójne z wynikami uzyskanymi przez innych badaczy (w kontekście różnic w aktywności referencyjnej między badanymi grupami), pozwalają też wyprowadzić nowe hipotezy dotyczące badanego obszaru m.in. w zakresie funkcjonowania mechanizmów obronnych oraz znaczenia aktywności refleksyjnej. Studia przypadku pozwoliły zobaczyć analizowane charakterystyki procesu regulacji poczucia własnej wartości jako powiązane z innymi aspektami funkcjonowania psychicznego.
The aim was to develop a model of the process of regulating self-esteem in people with narcissistic personality pathology, to verify the hypotheses about the differences between people with narcissistic personality pathology and people without this pathology in terms of the characteristics of the proposed model (processing of emotional experience and defensive functioning), selfesteem as a trait. and temperament characteristics, as well as describing the course of this process in individual cases with different narcissistic pathology. The research was conducted in a mixed approach (quantitative and qualitative). Based on the collected quantitative data, a statistical analysis was performed in terms of intergroup differences. In the qualitative part, multiple individual case studies were carried out using data collected from various sources. The results of quantitative research are partially consistent with the results obtained by other researchers (in the context of differences in referential activity between the studied groups), and they also allow to develop new hypotheses regarding the studied area, among others: in terms of the functioning of defense mechanisms and the importance of reflective activity. The case studies allowed us to see the analyzed characteristics of the self-esteem regulation process as related to other
aspects of mental functioning.
Ewolucja polskiej przestrzeni powietrznej
(2024) Chwaściński, Łukasz; Ratajczak, Waldemar. Promotor
Transport lotniczy odpowiada za znaczną część przewozów pasażerskich w Polsce. Bezpośrednio po transformacji ustrojowej notuje się szybki rozwój portów lotniczych oraz wzrost liczby operacji lotniczych w polskiej przestrzeni powietrznej. Jest on możliwy dzięki
rozwojowi infrastruktury nawigacyjnej, postępowi technologicznemu w lotnictwie i przekształceniom struktury przestrzeni powietrznej. Pomimo fundamentalnego znaczenia przestrzeni powietrznej dla rozwoju transportu lotniczego w literaturze brak jest opracowań jej dotyczących, a dostępne materiały źródłowe są bardzo ubogie. Prezentowana praca dotyczy rekonstrukcji struktury polskiej przestrzeni powietrznej w ujęciu geograficzno-historycznym w latach 1928-2023. Jej zasadnicza część jest próbą odtworzenia sieci dróg lotniczych i struktury przestrzeni powietrznej w różnych okresach ich funkcjonowania wraz z ich hipotetycznym kształtem i strukturą w przyszłości. Zidentyfikowano: typy stref, ich lokalizację, charakter użytkowania oraz określono podział na rodzaje przestrzeni powietrznej. Określono, że czynniki wpływające na strukturę przestrzeni powietrznej to: stopień rozwoju lotnictwa komunikacyjnego, sytuacja gospodarcza, liczebność oraz struktura sił zbrojnych, rozwiązania technologiczne w nawigacji lotniczej, sytuacja polityczna oraz procesy integracyjne w ramach międzynarodowych organizacji lotniczych i Unii Europejskiej. Praca poza celem głównym ma również cel uzupełniający, którym jest wykazanie współzależności pomiędzy kształtowaniem struktury przestrzeni powietrznej a zagospodarowaniem przestrzennym. Ustalono że, istnieje dwukierunkowe oddziaływanie pomiędzy tymi dwoma sposobami użytkowania przestrzeni. Działalność lotnicza wpływa na dopuszczalną wysokość zabudowy oraz jakość środowiska przyrodniczego m.in. poprzez oddziaływanie akustyczne. Równocześnie zagospodarowanie przestrzenne oddziałuje na strukturę i dostępność przestrzeni powietrznej oraz możliwość wykonywania operacji startów i lądowań na lotniskach.
Air transport accounts for a significant part of passenger transport in Poland. Immediately after the political transformation, a rapid development of airports and an increase in the number of air operations in the Polish airspace were recorded. It is possible due to the development of navigation infrastructure, technological progress in aviation and transformations of the airspace structure. Despite the fundamental significance of airspace for the development of air transport, there are no studies on it in the literature and the available references are very limited. The historical documents were most often described as secret and have remained neither in archives, nor libraries. The dissertation is largely based on the materials collected by private individuals. The presented thesis concerns the reconstruction of the structure of Polish airspace from a historical geography point of view in the years 1928-2023. Its main part is an attempt to recreate the network of airways and the airspace structure in various periods of their operation, along with their hypothetical shape and structure in the future. For each of the defined periods, the conditions and limitations that had an impact on the airspace system are presented. The following were identified: the types of structures, their location and the characteristics of their use. The airspace types were defined as well. Factors determining the structure of airspace were identified as the level of development of traffic aviation, the economic situation, the number and structure of the armed forces, technological solutions in air navigation, the political situation and integration processes within international aviation organizations and the European Union. Apart from the main objective, the dissertation also has a complementary one, which is to demonstrate the interdependence between the development of airspace
structure and spatial planning. It has been determined that there is a two-way interaction between these two ways of using space. Aeronautical activities affect the permissible height of buildings and the quality of the natural environment, among other things, through acoustic impacts. At the same time, land use affects the structure and availability of airspace and the ability to perform take-off and landing operations at airports. These days, with the increase in the number of flight operations performed in the vicinity of international airports, the importance of appropriate spatial planning, including the use of noise abatement procedures, increases. Some of them are related to the use of airspace. The paper includes an analysis of the applicability and effectiveness of such techniques.
Rola Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego w społeczno-ekonomicznym przekształceniu polskich regionów
(2024) Kwiatkowska, Aleksandra; Ratajczak, Waldemar. Promotor
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR) był jedynym programem, finansowanym z funduszy unijnych w perspektywie 2004-2006 ukierunkowanym dokładnie na rozwój regionalny. Na jego realizację przeznaczono 2,9 mld euro, a tak ogromne dofinansowanie nie mogło pozostawać bez wpływu na rozwój społeczno-gospodarczy polskich regionów. Aktualnie można mówić o jego efektach, bowiem jest programem w pełni zrealizowanym i rozliczonym z Komisją Europejską. Rozprawa obejmuje zagadnienia związane z ogólnie rozumianym rozwojem regionalnym. Główny jej akcent położony był na ustalenie roli ZPORR w tym procesie. W prezentowanej pracy w sposób autorski podjęto próbę zidentyfikowania przestrzennych efektów ZPORR. Autorka wykorzystała nowatorską metodę Przestrzenno-Czasowych Składowych Głównych (STPCA). Przeprowadzono także badanie ankietowe skierowane do pracowników wszystkich urzędów obsługujących ZPORR. Co istotne, badanie zostało zweryfikowane za pomocą współczynnika konkordacji Kendalla i Smitha (W), a na potrzeby niniejszej pracy został utworzony kod C++, pozwalający wyznaczyć rangi wiązane oraz współczynnik W. Ustalono, że ZPORR, jako program ogólnopolski, doprowadził z jednej strony do przestrzenno-społeczno-ekonomicznej integracji polskich regionów, a z drugiej do przestrzennych kontrastów w tym względzie. W efekcie potwierdzono, że fundusze ZPORR oddziaływały na regiony zgodnie z modelem autokorelacji czaso-przestrzennej. Potwierdzono także, że fundusze ZPORR poprawiły jakość funkcjonowania polskiej administracji.
The Integrated Regional Operational Programme (IROP) was the unique program funded by EU funds in the 2004-2006 perspective, specifically aimed at regional development. It was allocated €2.9 billion, and such substantial funding inevitably had an impact on the socio-economic development of Polish regions. Currently, its effects can be examined, as the program has been fully implemented and settled with the European Commission.
The dissertation covers issues related to broadly understood regional development. The main emphasis was to determine the role of the IROP in this process. An original attempt was made to identify the spatial effects of the IROP. The author used the innovative method of Spatial-Temporal Principal Component Analysis (STPCA). A survey was conducted among employees of all offices servicing the IROP. Importantly, the study was verified using the Kendall and Smith's concordance coefficient (W), and for the purposes of this work, a C++ code was created to determine tied ranks and the W coefficient.
It was established that the IROP, as a nationwide program, on the one hand led to the spatial-socio-economic integration of Polish regions, and on the other hand, to spatial contrasts in this respect. As a result, it was confirmed that the IROP funds influenced the regions according to the model of spatial-temporal autocorrelation. It was also confirmed that the IROP funds improved the quality of functioning of the Polish administration.
Zastosowanie nanotechnologii w inżynierii tkanki chrzęstnej
(2024) Szymański, Tomasz; Rybka, Jakub. Promotor
Uszkodzenia tkanki chrzęstnej są często występującymi schorzeniami, charakteryzującymi się słabą zdolnością do samodzielnej regeneracji. Dostępne metody leczenia zapewniają niedostateczną rekonwalescencję, poprzez częściową rekonstrukcję, złagodzenie dolegliwości lub interwencję operacyjną polegającą na wprowadzeniu endoprotezy. Jedną z najbardziej obiecujących metod inżynierii biomedycznej jest biodruk 3D, którego celem jest odtworzenie całej struktury narządu wraz z komórkami zapewniającymi prawidłowy metabolizm i funkcjonowanie takiego konstruktu. Głównym wyzwaniem tej technologii w zakresie tkanki chrzęstnej jest uzyskanie odpowiedniej wytrzymałości, która będzie w stanie wytrzymać siły działające w stawach. Nanorurki węglowe należą do nanomateriałów posiadających doskonałe właściwości mechaniczne i mogących służyć jako wzmocnienie struktury biodruku. W niniejszej rozprawie dokonano szerokiej analizy dotyczącej zastosowania w tym kontekście wielościennych nanorurek węglowych. Zbadano wpływ na żywotność komórek w hodowlach komórkowych, oraz konstruktach 3D, przeprowadzono analizę apoptozy, stresu oksydacyjnego, oraz panelu ekspresji genów. Dodatkowo, wykonano testy porównawcze wytrzymałości mechanicznej. Zaprezentowane wyniki przedstawiają nanorurki węglowe jako wartościowy dodatek do rusztowań 3D w kontekście inżynierii tkankowej.
Cartilage tissue injuries are prevalent disorders that are characterized by poor regeneration. The available treatment methods offer insufficientrecovery by means of partial reconstruction, easing the pain or drastic intervention with prosthesis replacement that affects the patients’ quality of life. One of the most promising methods in biomedical engineering is 3D bioprinting which aims at recreation of the whole structure of the organ along with the cells that provide proper metabolic function. The main struggle of this technique in the field of cartilage tissue is obtaining the proper robustness that could bear the forces in the joints. Carbon nanotubes are one of the nanomaterials which have excellent mechanical properties and can serve as a reinforcement of the bioprinted structure. In this dissertation, the broad analysis regarding the use of multi-walled carbon nanotubes in this context is presented. The impact on cell viability in cell cultures and 3D constructs was examined, apoptosis, oxidative stress, and a gene expression panel were analyzed. Additionally, comparative tests of mechanical strength were performed. The presented results demonstrate carbon nanotubes as a valuable addition to 3D scaffolds in the context of tissue engineering.
Otrzymywanie i funkcjonalizacja (3-tiopropylo) silseskwioksanów – synteza, charakterystyka oraz zastosowanie jako modyfikatory tworzyw sztucznych
(2024) Pakuła, Daria; Marciniec, Bogdan. Promotor
W rozprawie doktorskiej opisano syntezę (3-tiopropylo) silseskwioksanów na drodze kondensacji hydrolitycznej, a następnie dokonano charakterystyki tych związków za pomocą różnych technik analitycznych tj. spektroskopia NMR oraz FT-IR, spektrometria mas (MALDI-TOF-MS), chromatografia żelowa (GPC) i termograwimetria (TGA). Opisano kompleksowe badania dotyczące funkcjonalizacji silseskwioksanów w reakcji hydrotiolowania, mające na celu uzyskanie zarówno pochodnych monofunkcyjnych, jak i dwufunkcyjnych. Związki te zostały poddane analizie za pomocą technik spektroskopowych i spektrometrycznych. Szczegółowo skupiono się na określeniu potencjału aplikacyjnego poprzez wykonanie dodatkowych badań, takich jak analiza termograwimetryczna, badania kąta zwilżania i pomiary gęstości. Najważniejszym aspektem pracy było zastosowanie amorficznej formy (3-tiopropylo) silseskwioksanu oraz wyselekcjonowanych pochodnych jako modyfikatorów tworzyw sztucznych. Zbadano wpływ tych związków na właściwości użytkowe żywic uretanowo-akrylowych. Przeprowadzono modyfikację tworzyw termoplastycznych (PLA, PE) (3-tiopropylo) polisilseskwioksanem, a uzyskane materiały poddano kompleksowej charakterystyce materiałowej, obejmującej analizę termograwimetryczną, różnicową kalorymetrię skaningową, wytrzymałość na rozciąganie, udarność, mikroskopię skaningową i optyczną. Rozprawa doktorska prezentuje interdyscyplinarny charakter badań, stanowiąc istotny wkład w rozwój naukowy w dziedzinie chemii silseskwioksanów oraz identyfikując potencjalne kierunki ich aplikacji.
In the doctoral dissertation, the synthesis of (3-thiopropyl) silsesquioxanes via hydrolytic condensation was described, followed by the characterization of these compounds using various analytical techniques, such as NMR, FT-IR, MALDI-TOF-MS, GPC, TGA. Comprehensive studies on the functionalization of silsesquioxanes through hydrotiolation reaction were described to obtain both mono-functional and di-functional derivatives. Compounds were analyzed using spectroscopic and spectrometric techniques. A detailed focus was directed towards determining the potential applications through additional investigations, such as thermogravimetric analysis, water contact angle, and density measurements. The primary aspect of the work was the utilization of the amorphous form of (3-thiopropyl) polysilsesquioxane and selected derivatives as modifiers for plastics. The influence of these compounds on the performance properties of urethane-acrylic resins was examined. Modification of thermoplastic materials (PLA, PE) with (3-thiopropyl) polysilsesquioxane was conducted, and the resulting materials underwent comprehensive material characterization, including thermogravimetric analysis, differential scanning calorimetry, tensile strength, impact resistance, scanning electron microscopy, and optical microscopy. The doctoral dissertation presents an interdisciplinary nature of research, making a significant contribution to the scientific advancement in the field of silsesquioxane chemistry and identifying potential directions for their application.